دستگاه تنفسی پرندگان

پوشش مخاطی موجود روی استخوان های مخروطی شکل بینی هوایی که داخل سوراخ های بینی Nostrils می شود را، تمیز و گرم می کند. سپس در پشت کام نرم (نرم کام) از گلو می گذرد و وارد چاکنای Clottis می گردد.  

چاکنای مدخل (محل ورودی) محفظه ی صدا (خشک نای) Larynx یا حنجره را تشکیل می دهد.  

خود حنجره در واقع یک چهار چوب غضروفی است که در محل چاکنای از تارهای صوتی تشکیل شده است. هوا از راه حنجره وارد نای می شود. 

نای به داخل قفسه ی سینه امتداد یافته و در آنجا به دو نایژه Bronchus تقسیم می گردد.

هر یک از نایژه ها نیز وارد یک شش شده و به نایژک ها Bronchioles تقسیم می شوند. در نهایت نایژک ها وارد حباب های ششی  Alveolus (خانه های میکروسکوپی) ختم می شوند.

در اطراف این حباب چه ها موی رگ های ششی قرار گرفته اند که در آنها تبادل گازهای اکسیژن و دی اکسید کربن صورت می گیرد.

شش ها دارای ساختمان اسفنجی و قابل ارتجاع (الاستیکی) اند. هر یک از شش ها از سه لب (قطعه) تشکیل شده اند. 

بخش خارجی شش ها و داخل قفسه سینه از آبشامه ی صافی به نام آبشامه ی شش یا جنب Pleura پوشیده شده است.  

در اثر حرکات ماهیچه ای، دنده ها به پایین کشیده شده و دیافراگم به سمت داخل پهن می گردد. با این کار حفره ی تنفسی بزرگ شده و یک فشار منفی اطراف شش ها به وجود می آید سپس شش ها باز شده و هوا را به داخل می کشند. این کار را دم Inspiration می نامیم. 

وقتی دیافراگم و ماهیچه های دنده شل شود، قفسه سینه کمی فشرده شده و این انقباض هوا را با فشار به خارج می راند. این کار را بازدم Expiration می گوییم. 

مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه و تنظیم: یگانه داودی